菲律宾语简明语法 tagalog | Snow's Blog
1. 语言简介
一提到菲律宾就想起那次震惊世界的“香港人质事件”，想到时不时喷发的马荣火山（BulkangMayon），还有亲戚到那里玩带回来的口味一般的芒果干，总之没有什么好印象。菲律宾语也给人一种很别扭的感觉。南岛语系的语言接触不多，感觉菲律宾语是其中最难的一种语言。菲律宾语（原：Wikang Tagalog/Wikang Filipino，西班牙语：idiomatagalo，英语：Filipino language /Tagaloglanguage）属南岛语马来-波利尼西亚语族菲律宾语支，同支的语言有宿务语（Cebuano）、伊洛科语（Ilocano）、希利盖农语（Hiligaynon）等。菲律宾语也叫“他加禄语”，1937年他加禄语被定为国语，1962年被定为官方语言并更名“Filipino”。这里要解释一下为何在语言名里加入西班牙语的说法，因为菲律宾历史上曾长期受到西班牙殖民，语言中有大量西班牙语借词。古代菲律宾人使用一种叫做“巴伊巴因（Baybayin）”的文字把自己的语言刻写在树皮、芭蕉叶上。巴伊巴因文属于婆罗米系统，使用时间约为公元13世纪至公元19世纪。西班牙人进入菲律宾之后认为那些都是“魔鬼的文字”予以销毁，西班牙传教士为了方便给当地人传教，利用拉丁字母创制了新文字。
巴伊巴因字母与拉丁字母对照
菲律宾语的语序比较奇葩，最常见的是VOS，VSO也不少。动词形态变化相比其他南岛语系语言如马来-印尼语、马达加斯加语、毛利语等要复杂一些。
2. 文字和发音
菲律宾语的重音以及喉塞音有区别词义的作用，而这些发音在实际正字里并不出现，只出现在教材以及词典中，用元音上加变音符号（´表示促音重读，`表示喉塞音， ̑表示促喉塞音）的办法表示。比如punò“树”-punô“充满”。
3. 名词
菲律宾语名词缺乏形态变化，复数一般通过在前面加mga表示。例如：
tatay爸爸-mga tatayestudyante学生-mga estudyantekaibigan朋友-mga kaibiganlalaki男人-mga lalakibahay房子-mga bahaylibro书-mga librokotse车-mga kotsepista节日-mga pista名词后加-ng（元音结尾）/-g（-n结尾）/na（辅音结尾）用于被形容词修饰的结构中。例如：
bayan城镇+-g+malayo遥远的 = balayang malayo遥远的城镇pelikula电影+-ng+pangit烂的 = pelikulang pangit烂片libro书+-ng+luma旧的 = librong luma旧书kamatis番茄+na+pula红色 = kamatis na pula红色的番茄上述结构中修饰语和被修饰也可以调换位置意思不变。例如：balayang malayo = malayong balayanpelikulang pangit = pangit na pelikulalibrong luma = lumang librokamatis na pula = pulang kamatis4. 冠词
他加禄语的冠词放在名词前面表示名词在短语或是句中的语法关系。主要有ang，ng和sa三类。
1）ang/si/sina
这三个词都表示加在名词前表示名词为句子的主语，是句子的“焦点(focus)”，也可表示定指。si用于人名前，sina用于含有多个人名的情况，其他情况用ang。例如：Masarap ang pagkain. 那种食物味美。Matangkad ang estudyante. 那学生个子高。Abogado ang babae. 那位女士是律师。May isang kapatid ang lalaki. 那男人有一个兄弟。Nasa mesa ang kape. 咖啡在桌子上。Batang lalaki si Tom. 汤姆是小男孩。Mababait sina Juan at Tom. 胡安和汤姆都很善良。若名词有复数标志mga，则ang置于mga之前。例如：Mababait ang mga bata at ang mga aso. 孩子和狗都很好。Malilinis ang mga baro at ang mga sapatos. 衣服和鞋子都很干净。以上句子的结构均为“谓语+主语”，此外还有一种句型“主语+ay+谓语”表达相同的意思。例如：Mababait ang mga bata at ang mga aso. = Ang mga bata at ang mga asoay mababait.Mababait sina Juan at Tom. = Sina Juan at Tom ay mababait.Matangkad ang estudyante. = Ang estudyante ay matangkad.复数标志mga也可以插如ay和形容词之间。例如：Ang mga bata at ang mga aso ay mababait. = Ang bata at ang aso aymga mababait.地名通常要带ang。例如：Ang Pilipinas ay maliit. 菲律宾小。Ang Tsina ay malaki. 中国大。若句中有两个地名第二个地名前的标志可用可不用。例如：Ang Baguio at ang Tagaytay ay malalamig na mga lugar. = Ang Baguioat Tagaytay ay malalamig na mga lugar. 碧瑶和达雅台都是避暑胜地。2）ng/ni/nina
三个词的用法与上面的ang相同，ni用于单个人名前，nina用于多个人名前，ng用于其他词前。这个词主要表示a）领属，b）宾语，c）施动者。例如：a）领属ang sapatos ng lalaki 男人的鞋子ang mga wika ng daigdig 世界的语言ang mga damit ng mga bata 孩子们的衣服ang aklat ni Paulo 保罗的书ang bahay nina Maria at Juan 玛利亚和胡安的房子b）宾语Bumili ng tinapay ang babae. 女人买来了面包。Dapat kumain ng gulay ang mga bata. 孩子们一定要吃蔬菜。Ibig kong mag-aral ng Tagalog. 我想学他加禄语。Nagbasa ako ng aklat sa laybrari. 我在图书馆读书。c）施动者Sinira ng malikot na bata ang relos. 手表被淘气的孩子弄坏了。Kinain ng aso ang tinapay. 面包被狗吃了。Binili ng batang babae ang aklat. 书被女孩买走了。3）sa、kay、kina这组词表示位置、方向、受益、领属、将来的时间等功能。有学者将这组词视作介词。kay和kina分别加在一个人名和多个人名前。Nag-aaral kami sa sliid-aralan. 我们正在教室里学习。Ibigay ko ito sa kanya. 我应该把这个给她。Galing kami sa Baguio. 我们从碧瑶来的。Magtatapos siya ng pag-aaral sa summer. 她夏天毕业。Naghanda kami ng sorpresa para sa tatay. 我们给爸爸准备了一个惊喜。Nagbigay ako ng salu-salo para sa aking kaibigan.我给朋友操办了一场宴会。Gumawa ako ng cake para kay Juan. 我给胡安烤了一个蛋糕。May salu-salo kina Aida. 艾达家有一场宴会。kay在口语中还可以表示领属。例如：kay Mariang kapatid 玛利亚的兄弟kay Bob na kotse 鲍伯的汽车5. 代词
和其他南岛语系的语言类似，代词种类繁多，使用复杂。
5.1. 人称代词
人称代词有三个系列：ang系列代词、ng系列代词以及sa系列代词。
ang系列代词（主要作主语）：ako我，ikaw（前置）/ka（后置）你，siya他/她，kami我们，tayo咱们，kayo你们，sila他们
ng系列代词（主要作领属以及被动句里的施动者）：ko我的/被我，mo你的/被你，niya他的/被他，namin我们的/被我们，natin咱们的/被咱们，ninyo（niyo）你们的/被你们，nila他们的/被他们
sa系列代词（主要用作物主以及方位等）：(sa) akin在我，(sa) iyo在你，(sa) kanya在他，(sa)amin在我们，(sa) atin在咱们，(sa) inyo在你们，(sa) kanila在他们
ng系列和sa系列代词都有表示领属的意思，后者比前者显得更正式。
还有一个特殊的代词kita，它表示“你+我”。例如：
Mahal kita.我爱你。（字面：你被我爱）Iniibig kita.我喜欢你。（字面：你被我喜欢）5.2 指示代词
同人称代词一样，指示代词也有三个系列，不过根据所指对象的距离还分成近指（离说话者近），中指（离听话者近）和远指（离两者都远）。
ang系列距离 单数 复数近指 ito ang mga ito/itong mga ito中指 iyan ang mga iyan/iyang mga iyan远指 iyon ang mga iyon/iyong mga iyonng系列距离 单数 复数近指 nito ng mga ito/nitong mga ito中指 niyan ng mga iyan/iyang mga iyan远指 niyon(noon) ng mga iyon/niyong(noong) mga iyonsa系列距离 单数 复数近指 dito/rito sa mga ito中指 diyan/riyan sa mga iyan远指 doon/roon sa mga iyon6. 形容词
菲律宾语形容词分“词根型”和“ma-前缀型”两种。“词根型”就是不带任何前缀的形容词。例如：payat苗条/瘦的，bansot短的，mahal贵重的，mura便宜的，galit气愤的，pagod累的。“ma-前缀型”就是使用时通常需要带ma-的形容词。例如：maganda美丽的，malaki大的，mataba胖的，matangkad高的，mayaman富有的。
形容词级的构成形式多样。形容词词根前加magkasing-/（ka）sing-构成“相似级”。例如：
Magkasingganda ang rosas at ang orkidyas.玫瑰和兰花一样美丽。（magkasing-+-ganda美丽的，maganda）(Ka)singluma ng bahay natin ang kamila.他们的房子和我们的一样旧。（kasing-+luma旧的）(Ka)singhirap ko siya. 他和我一样穷。（sing-+-hirap穷的，mahirap）形容词前加mas“比”，(mas) lalong“更”，higitna“更加”（比较正式）并与kaysa（也可省略）连用表示“比较级”。例如：Mas maganda ang rosas kaysa sa orkidyas. 玫瑰比兰花更美丽。Lalong maganda ang kapatid niya kaysa sa kaniya. 她的姐姐比她漂亮。higit na mahalaga kaysa ginto 比黄金更值钱形容词原形或词根型前面加pinaka-构成“最高级”。例如：Ang Mount Everest ang pinakamataas na bundok.珠穆朗玛峰是世界最高山峰。（pinaka-+matass高）Siya ang pinakamabilis tumakbo. 他跑的最快。（pinaka-+mabilis快）Siya ang pinakamatalinong tao sa kanila.他是他们里面最聪明的人。（pinaka-+matalino聪明的+-ng）7. 数词
菲律宾语数词有两套：本族词和西班牙语借词。西班牙语借词使用范围较窄，只用于表示时间和钱数。
菲律宾语数词（1-10）: isa, dalawa, tatlo, apat, lima, anim, pito, walo,siyam, sampu西班牙语借词（1-10）：uno, dos, tres, kuwatro, singko, seis/sais, siyete,otso, nuwebe, diyes
序数词（1st-10th）: una, ikalawa/pangalawa, ikatlo, ika-apat/pang-apat,ikalima, ika-anim/pang-anim, ikapito/pampito, ikawalo/pangwalo,ikasiyam, ikasampu
8. 动词
菲律宾语动词变化比较复杂，有丰富的前缀和后缀。体（aspect）和焦点（focus）是影响动词变化的非常重要的两点。动词上不体现人称，关于“焦点”请移步至拙文：菲律宾语一些动词词缀及用例以下简要说一下动词体相关的形态。
菲律宾语动词主要分为未行体（还没开始的动作）、未完成体（已经开始但没有完成或者一直持续的动作）和完成体（开始并已经完成的动作）。体的形态根据词缀分为-um-类、mag-类、ma-类以及mang-类，每一类各有三种形态。
-um-类词根 完成体 未行体 未完成体 汉译ulan umulan uulan umuulan “下雨”takbo tumakbo tatakbo tumatakbo “跑”tanggi tumanggi tatanggi tumatanggi “拒绝”yakap yumakap yayakap yumayakap “拥抱”salubong sumalubong sasalubong sumasalubong “迎接”wagayway wumagayway wawagayway wumawagayway “飘动”lapit lumapit lalapit lumalapit “接近”mag-类词根 完成体 未行体 未完成体 汉译dala nagdala magdadala nagdadala “运送”tanim nagtanim magtatanim nagtatanim “成长”tangka nagtangka magtatangka nagtatangka “尝试”alis nag-alis mag-aalis nag-aalis “移动”linis naglinis maglilinis naglilinis “清扫”bigay nagbigay magbibigay nagbibgay “给”aral nag-aral mag-aaral nag-aaral “学习”ma-类词根 完成体 未行体 未完成体 汉译galit nagalit magagalit nagagalit “生气”ligo naligo maliligo naliligo “洗澡”hulog nahulog mahuhulog nahuhulog “跌落”takot natakot matatakot natatakot “害怕”kinig nakinig makikinig nakikinig “听”uhaw nauhaw mauuhaw nauuhaw “口渴”mang-类词根 完成体 未行体 未完成体 汉译hiram nanghiram manghihiram nanghihiram “借”bili namili mamimili namimili “买”gulo nanggulo manggugulo nanggugulo “打扰”用例Umaasa akong ikaw ay darating. 我期待你的到来。（umasa期待）Naglagos sa kaniyang utak ang bala. 子弹打穿了他的脑袋。（maglagos穿透）Nagtayo sila ng maliit na tolda. 他搭了一个小帐篷。（magtayo建造）Malalanta ang bulaklak sa loob ng ilang oras.花几个小时候就将枯萎。（malanta枯萎）Bumibili siya ng aklat. 他在买书。（bumili买）